Pedagogika przedszkolna z metodyką

Pedagogika przedszkolna z metodyką - Opis

Publikacja stanowi wieloaspektowe kompendium wiedzy z zakresu pedagogiki przedszkolnej. Obszar dociekań naukowych i praktycznych związany jest z takimi kategoriami, jak: dziecko, nauczyciel, środowisko uczenia się oraz wzajemne relacje między nimi. Za punkt wyjścia służy Autorkom przedstawienie genezy i rozwoju pedagogiki przedszkolnej w Polsce, tkwiących w źródłach historycznych, które stały się podstawą współczesnej koncepcji wychowania przedszkolnego oraz osoby nauczyciela przedszkolnego. Wyeksponowane zostały także rozwijane przez lata najważniejsze teorie i strategie, które pozwoliły na sprecyzowanie przedmiotu badań oraz podstawowych celów i zadań pedagogiki przedszkolnej jako subdyscypliny pedagogicznej. W monografii omówiono też udział polskich pedagogów i psychologów w budowaniu naukowości pedagogiki przedszkolnej.

*

Przekaz treści został przeprowadzony w kolejnych częściach i rozdziałach z niezwykłą starannością i rzetelnością, a jego rezultaty doprowadziły do refleksji nad możliwymi i niemożliwymi obszarami tworzenia wiedzy profesjonalnej nauczycieli. Wartość dydaktyczną książki podnosi fakt, że każda z jej sześciu części podzielona jest na rozdziały, a każdy z nich wzbogaca literatura przedmiotowa. Przyswojenie treści ułatwiają pytania utrwalające materiał oraz tematy do refleksji. Autorki prezentują tłumaczenia na język angielski najistotniejszych pojęć omawianych w książce, co stanowi cenny walor związany z potrzebą przyswajania przez polskich studentów i nauczycieli pedagogicznych terminów anglojęzycznych. W literaturze specjalistycznej z (...) więcej zakresu pedagogiki przedszkolnej brakuje pozycji ukazujących w tak całościowy sposób teorię i metodykę wychowania przedszkolnego, dlatego publikacja będzie szczególnie przydatna w kształceniu przyszłych nauczycieli przedszkoli.

Z recenzji prof. dr hab. Bożeny Muchackiej
Spis treści: Od Autorek / 9

Wprowadzenie / 13

Część I. Geneza i rozwój pedagogiki przedszkolnej w Polsce / 17

Pierwsze koncepcje edukacji małego dziecka / 19

Koncepcje edukacji małego dziecka w Oświeceniu / 19
Koncepcje edukacji małego dziecka w okresie Pozytywizmu / 27

Europejskie paradygmaty wychowania przedszkolnego / 44

Pedagogika przedszkolna Fryderyka Wilhelma Froebla (1782–1852) / 44
Pedagogika przedszkolna Marii Montessori (1870–1952) / 52
Pedagogika funkcjonalna Edwarda Claparede (1873–1940) / 61
Ośrodki zainteresowań Owidiusza Decroly’ego (1871–1932) / 67

Polskie koncepcje wychowania przedszkolnego w okresie międzywojennym / 72

Maria Weryho-Radziwiłłowiczowa (1858–1944) / 75
Stefania Marciszewska-Posadzowa (1874–1955) / 84
Natalia Cicimirska (1881–1959) / 89
Zofia Żukiewiczowa (1881–1956) / 93
Zofia Bogdanowicz (1897–1976) / 98
Udział polskich psychologów w budowaniu naukowości pedagogiki przedszkolnej / 102
Początki naukowej pedagogiki przedszkolnej w Polsce / 117

Część II. Podstawy wychowania przedszkolnego / 125

Teoretyczne konteksty wychowania przedszkolnego / 127

Koncepcje wychowania przedszkolnego / 127

1.2. Modele wychowania przedszkolnego / 128

Organizacja wychowania przedszkolnego w Polsce / 134
Funkcje i zasady wychowania przedszkolnego / 138

Funkcje przedszkola wobec dziecka / 138
Zasady wychowania przedszkolnego / 139

Istota programów wychowania przedszkolnego / 152

Część III. Metodyka wychowania przedszkolnego / 157

Zabawa jako podstawowa forma aktywności dziecka w wieku przedszkolnym / 159

Definicje zabawy / 159
Funkcje zabawy / 162
Rola nauczyciela przy organizacji zabawy dzieci / 163
Zabawka w przestrzeni przedszkola / 167

Sytuacje edukacyjne i zadania we wspieraniu rozwoju dziecka / 171

Klasyfikacja metod według Marii Kwiatowskiej / 175
Klasyfikacja metod w ramach pedagogiki zabawy / 176
Klasyfikacja metod aktywizujących / 178
Strategie rozwijające myślenie dzieci / 182
Tutoring rówieśniczy w przedszkolu / 188

Metodyka poszczególnych typów edukacji jako przygotowanie do integrowania wiedzy i umiejętności dzieci / 194

Dydaktyka twórczości w przedszkolu / 194

Kształcenie językowe dla dzieci w wieku przedszkolnym / 198
Koncepcje nauczania czytania i pisania w przedszkolu / 204
Przedszkolna edukacja matematyczna / 218
Metodyka edukacji społeczno-przyrodniczej w przedszkolu / 228

Wychowanie społeczno-moralne w przedszkolu / 228
Przedszkolna edukacja przyrodniczo-ekologiczna / 241

Metodyka edukacji muzycznej w przedszkolu / 248
Metodyka edukacji plastyczno-technicznej w przedszkolu / 255
Metodyka edukacji zdrowotnej w przedszkolu / 266
Edukacja teatralna i drama w przedszkolu / 277
Edukacja medialna w przedszkolu / 284
Metodyka nauczania dzieci języka obcego / 291

Alternatywne systemy pedagogiczne w przedszkolu / 296

Metoda Marii Montessori we współczesnych przedszkolach / 296
Przedszkola waldorfskie / 302
Plan daltoński w przedszkolu / 308
Specyfika przedszkoli wielokulturowych i wielojęzycznych / 316
Przedszkola leśne / 322

Problemy adaptacji dziecka do warunków przedszkola / 325

Czynniki utrudniające dziecku adaptację do warunków przedszkola / 327
Trudności dziecka w procesie adaptacji do warunków przedszkola / 328
Warunki sprzyjające adaptacji dziecka do przedszkola / 330

Partnerstwo we współpracy nauczycieli i rodziców / 335

Podstawa prawna współpracy z rodzicami na terenie przedszkola / 335
Problemy w zakresie współpracy przedstawicieli przedszkola i rodziców / 336
Czynniki sprzyjające współpracy nauczycieli i rodziców / 338
Zasady współpracy nauczycieli i rodziców / 339
Formy współpracy przedszkola i rodziców / 341

Część IV. Diagnoza przedszkolna / 351

Definicja i cel diagnozy przedszkolnej / 353
Podstawa teoretyczna diagnozy w ujęciu historycznym / 354
Współczesna koncepcja diagnozy przedszkolnej / 357
Zasady w postępowaniu diagnostycznym / 358
Etapy procesu diagnostycznego / 359
Funkcje diagnozy / 363
Metody procesu diagnostycznego w przedszkolu / 364
Sfery rozwojowe dziecka jako przedmiot diagnozy / 376
Specyfika diagnozy gotowości dziecka do podjęcia zadań szkolnych / 398
Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu / 406

Część V. Przestrzeń edukacyjna w przedszkolu / 417

Przestrzeń edukacyjna i jej wybrane cechy / 419
Aranżacja przestrzeni materialnej w przedszkolu / 421

Zagospodarowanie czasu w przedszkolu / 428
Aspekty społecznej przestrzeni edukacyjnej w przedszkolu / 433

Część VI. Nauczyciel wychowania przedszkolnego / 439

Współczesne oczekiwania wobec nauczyciela przedszkola / 441

Kwalifikacje nauczycieli przedszkola / 442

1.2. Postulowane kompetencje nauczycieli przedszkolnych / 446

Zarządzanie przez nauczyciela własnym rozwojem zawodowym / 452

Planowanie własnego rozwoju zawodowego / 453
Innowacyjność nauczyciela przedszkola / 456

3. Problemy etyczne nauczyciela przedszkola / 460

Źródła portretów / 465

Indeks nazwisk / 467

Indeks rzeczowy / 473 mniej